Trzeci filar w Szwajcarii: Filar 3a i 3b – co warto wiedzieć i jak oszczędzać na podatkach?

System emerytalny w Szwajcarii składa się z trzech filarów, z których każdy ma na celu zapewnienie stabilności finansowej po zakończeniu pracy zawodowej. Dzisiaj przyjrzymy się bliżej trzeciemu filarowi, który stanowi indywidualne uzupełnienie obowiązkowego zabezpieczenia. Trzeci filar dzieli się na dwa segmenty – filar 3a i 3b. Oba mają swoje specyficzne cechy, a odpowiednie planowanie i inwestowanie może przynieść nie tylko dodatkowe oszczędności, ale i znaczne korzyści podatkowe.

1. Filar 3a: Ograniczone oszczędzanie z korzyściami podatkowymi

Filar 3a to najpopularniejsza forma dobrowolnego oszczędzania na emeryturę. Jest regulowany przez państwo i pozwala na korzystanie z ulg podatkowych. Każdy pracujący w Szwajcarii może co roku wpłacić określoną kwotę na konto trzeciego filaru 3a i odliczyć ją od swojego dochodu opodatkowanego, co skutkuje niższymi podatkami.

Korzyści filaru 3a:

• Ulgi podatkowe: Wpłaty na filar 3a są odliczane od dochodu, zmniejszając obciążenia podatkowe.
• Środki zablokowane do emerytury: Oszczędności są zablokowane do momentu przejścia na emeryturę (z pewnymi wyjątkami, jak np. zakup mieszkania czy przeprowadzka za granicę).
• Zyski z inwestycji zwolnione z podatku: Zyski osiągane na inwestycjach w ramach filaru 3a są zwolnione z podatku do momentu ich wypłaty.

2. Filar 3b: Elastyczne oszczędzanie bez limitów

Filar 3b to bardziej elastyczna forma oszczędzania. Nie ma sztywnych limitów wpłat, a oszczędności mogą być dowolnie dysponowane. Jest to doskonałe rozwiązanie dla tych, którzy chcą oszczędzać dodatkowo, poza ściśle regulowanym filarem 3a. Oszczędności w filarze 3b nie są ograniczone do wieku emerytalnego, co oznacza, że można z nich skorzystać wcześniej, jednak korzyści podatkowe są tu ograniczone w porównaniu z filarem 3a.

Korzyści filaru 3b:

• Brak limitów wpłat: W odróżnieniu od filaru 3a, nie ma górnego limitu wpłat.
• Elastyczność: Środki można wypłacać w dowolnym momencie, bez konieczności czekania na osiągnięcie wieku emerytalnego.
• Zróżnicowane formy oszczędzania: Możliwość inwestowania w szeroką gamę produktów, takich jak polisy ubezpieczeniowe, fundusze inwestycyjne, czy nieruchomości.

3. Przykład oszczędności podatkowych i inwestycyjnych: Kanton Berno

Załóżmy, że oszczędzasz 300 CHF miesięcznie przez 25 lat, inwestując te środki w filarze 3a przy założeniu średniorocznej stopy zwrotu wynoszącej 7%. Jakie oszczędności i korzyści podatkowe możesz osiągnąć?

Założenia:

• Miesięczna wpłata: 300 CHF
• Okres oszczędzania: 25 lat
• Średnioroczna stopa zwrotu: 7%
• Kanton: Berno
• Stopa podatkowa: przyjmijmy 25% od oszczędności podatkowych

Obliczenia:

1. Suma wpłat:
   300 CHF × 12 miesięcy × 25 lat = 90 000 CHF
2. Wartość inwestycji przy średniorocznej stopie zwrotu 7% po 25 latach:
   Z inwestycji o miesięcznych wpłatach 300 CHF, przy 7% stopie zwrotu, po 25 latach wartość inwestycji wyniesie około 243 000 CHF.
3. Oszczędności podatkowe:
   Jeśli co roku odliczasz 3 600 CHF (300 CHF × 12) od swojego dochodu opodatkowanego, a przyjmując 25% efektywnej stawki podatkowej w kantonie Berno, Twoje roczne oszczędności podatkowe wynoszą 900 CHF.
   W ciągu 25 lat zaoszczędzisz na podatkach:
   900 CHF × 25 lat = 22 500 CHF

Przykład inwestycji w filarze 3b: Kanton Berno

Załóżmy podobny scenariusz dla filaru 3b: wpłacasz 300 CHF miesięcznie przez 25 lat, przy założeniu średniorocznej stopy zwrotu na poziomie 7%. Ponieważ filar 3b nie oferuje takich samych ulg podatkowych jak filar 3a, korzyści z oszczędności podatkowych będą mniejsze, ale elastyczność w dostępie do środków może być istotną zaletą.

Obliczenia:

1. Suma wpłat:
   300 CHF × 12 miesięcy × 25 lat = 90 000 CHF
2. Wartość inwestycji przy średniorocznej stopie zwrotu 7% po 25 latach:
   Podobnie jak w przypadku filaru 3a, wartość inwestycji po 25 latach przy średniorocznej stopie zwrotu wynoszącej 7% wyniesie około 243 000 CHF.

Zalety filaru 3b:

• Elastyczność: Możesz wypłacić środki w dowolnym momencie, co jest kluczową zaletą w porównaniu do filaru 3a, gdzie środki są zablokowane do emerytury.
• Brak limitów wpłat: Możesz wpłacać dowolne kwoty, co daje większą swobodę finansową.
• Zróżnicowane możliwości inwestycyjne: Filar 3b może być wykorzystany do inwestowania w różne aktywa, takie jak fundusze inwestycyjne, nieruchomości czy polisy ubezpieczeniowe.

Podsumowanie: Filar 3a i 3b

Inwestując 300 CHF miesięcznie przez 25 lat z założeniem średniorocznej stopy zwrotu 7%, możesz zgromadzić około 243 000 CHF w obu filarach. Filar 3a oferuje znaczące korzyści podatkowe, pozwalając na oszczędności rzędu 22 500 CHF na podatkach w kantonie Berno. Filar 3b, mimo że nie oferuje takich ulg podatkowych, jest bardziej elastyczny i pozwala na swobodne korzystanie z oszczędności w dowolnym momencie.

Obie opcje mają swoje zalety, a równoległe oszczędzanie w obu filarach może zapewnić Ci zarówno elastyczność, jak i maksymalne oszczędności podatkowe w długim terminie.